شستشوی فرش دستباف
از جمله موارد مهمی که باعث آسیب و خسارت به فرش میشود، خاک و کثیف بودن قالی می باشد. این امر باعث کم شدن زیبایی در ساختار فرش می شود. همچنین لازم به ذکر است که باعث کم شدن ارز فرش نیز می شود. لذا تمیز نگه داشت و شستشوی فرش امری بسیار مهم است.
هرچند که اگر تمام احتیاط ها و شرایط لازم را برای فرش رعایت کنید که آسیب و لکه ای روی آن باقی نماند، اما با توجه به اینکه هوا خود یکی از عوامل آلودگی فرش میشود، پس لازم است حتما فرش هر یک مدت یکبار شستشو داده شود. این مر باعث حفظ تمیزی و ارزش فرش شما می شود.
فرش های دستباف برای شستشو باید توسط کادر مجرب و حرفه ای انجام شود. اینگونه فرش ها حساسیت بالایی دارند و نیاز دارد طبق اصول و قواعدی مورد شستشو قرار گیرند. اگر این فرایند به درستی انجام شود سبب حفظ ارزش و ساختار اولیه قالی می شود و اگر بالعکس به درستی شستشو انجام نشود باعث خرابی و کاهش ارزش فرش می شوند. به دلیل اینکه ذرات خاک بسیار ریز هستند، مابین الیاف فرش نفوذ می کند.
هرچه فرش روشن تر باشد، زودتر آلودگی و خاک را در خود نشان می دهند.
معمولا بعد از اینکه فرش بافته می شود و قبل از اینگه فروخته شود یک مرتبه مورد شستشو قرار می گیرد. البته خریدار نیز میتواند در صورت نیاز یکبار دیگر آنرا شستشو دهد.
غبار گیری فرش دستباف
یکی از موارد مهمی که قبل از شستشو نیاز هست رعایت شود، غبارگیری می باشد. غبار حاوی مواد مختلفی همچون آهن، دوده، کربن و … میباشد. این ترکیب در الیاف فرش نفوذ میکند و به مرور زمان مانند لک و کثیفی روی سطح قالی ظاهر می شوند.
خاک گیری قالی
فرایند توضیح داده در پاراگراف قبل اگر انجام نشود باعث پوسیده شدن و خرابی فرش می شود. لازم به ذکر است که این کوتاهی در این امر باعث فراهم شدن محیطی برای رشد حشره هایی مانند بید می شود که باعث نابودی فرش فرش میشود. لذا نیاز هست هر چند روز یکبار حتما فرش به صورت مرتب جاروبرقی کشیده شود.
*** جهت درخواست غبارگیری فرش توسط قالیشویی سراج اینجا کلیک کنید. ***
البته ضروری است که سالی یکبار به صورت اصول فرش غبار گیری شود. این فرایند به دو روش دستی و ماشینی انجام میشود، که البته روش دستی همان روش سنتی است.
غبارگیری دستی
برای غبارگیری دستی میتوان از چند روش مختلف استفاده نمود. انواع روش ها به شرح ذیل می باشند:
روش اول)
شما می توانید ابتدا فرش را در یک ارتفاع مناسب به طوری که قالی به پشت و بر روی یک شبکه توری باشد، قراردهید و سپی به پشت قالی با چوب یا ابزار دیگری ضربه بزنید. با توجه به اینکه قالی از سطح زمین فاصله دارد و بین آن فضای خالی موجود دارد، ذرات گرد و غبار از قالی خارچ شده و دیگر درون آن وارد نمیشوند.
روش دوم) در این روش باید قالی را روی سطح زمین پهن کرده و با چوب یا ابزار دیگری به پشت آن ضربه زده تا گرد و خاک از آن خارج شود و سپس قالی را بلند کرده گرد و خاک زمین را جارو کند و در نهایت روی قالی را با جارو برقی جارو بکشید.
روش سوم) دسته ای از مردم هم فرش خود را محکم به زمین و یا اشیا سفت میزنند که این روش به هیچ عنوان پیشنهاد نمی شود. این روش باعث باز شدن الیاف فرش و آسیب به قالی مب شود.
روش چهارم) از دیگر روش ها غبار گیری میتوان به غبار گیری به حالت موجی اشاره نمود. در این روش چهار گوشه قالی توسط چهار نفر گرفته می شود و هر نفر به ترتیب ضربه ای به صورت موجدار به قالی وارد میکنند. ضربه های پشت سرهم باعث خروج گرد و خاک و آلودگی از تار و پود قالی می شود.
* لازم به ذکر است که نباید ضربه های با چوب به گونه ای باشد که به قالی آسیب وارد شود و یا اگر قالی رفو شده است نباید ضربه شدید به قالی وارد شود.
روش پنج) یکی از روش های رایج که میتوانند باعث حفظ دوام و ساختار قالی شما باشد، تمیز کردن قالی با جارو برقی با دور آرام است.
غبارگیری ماشینی
از زمان قدیم تا کنون با پیشرفت ابزارآلات این صنعت، تجهیزاتی به نسبت حرفه ای تر و مدرن تر وارد بازار شده اند. این تجهیزات سبب شده اند که انجام عملیات غبار گیری به گونه ای انجام شود که آسیبی به فرش وارد نشده و دوام قالی حفظ شود. در ادامه با تجهیزات بیشتر آشنا خواهید شد.
تجهیزات ضربه زن مکانیکی
درون این دستگاه 2 محور به صورت استوانه ای وجود دارد که هر کدام از این محور ها به تسمه هایی با جنس پلاستکی و یا برزنت بسته می شود. سیستم این دستگاه طوری است که هنگامی که شروع به کار می کند، فرش از یک سمت وارد شده و خروج پرز فرش به صورت خوابیده با استفاده از شانه زدن است.
قالی توسط ریل مخصوص به میان محوری که در پاراگراف قبل گفته شده هدایت شده و این محور با توجه به دور تند و گردش آن باعث میشود که فرش کوبیده شود و گرد و خاک به آسانی از قالی خارج می شود و در آخر فرش از طرف دیگر این دستگاه خارج می شود. لازم به ذکر است که این سیستم قایل تنظیم است و با توجه به جدید و یا قدیمی بودن فرش می توان آن را تنظیم نمود.
غبارگیری به وسیله دستگاه مکنده
استفاده از این دستگاه برای غبارگیری فرش های کهنه کاربردی می باشد. فرآیند این دستگاه به این صورت است که در مرحله اول یک برس و یا جاروی نرم در جهت خواب قالی جارو می شود و پس از آن با استفاده از مکنده گرد و خاک و آلودگی از قالی برداشته می شود. لازم به ذکر است که با توجه به نوع و جنس قالی این دستگاه تنظیم میشود تا از هرگونه آسیب به فرش جلوگیری شود.
دستگاههای جدید غبارگیری
با توجه به اینکه در طی زمان تقاضا برای غبارگیری قالی بالارفته است، دستگاه و صنعت در این زمینه هم پیشرفت کرده و بروز شده اند. نتیجه این پیشرفت توان بالاتر این دستگاه و کم تر شدن زمان غبار گیری است. در نتیجه این موضوع سبب شده است که سرویس دهی به متقاضیان در زمان کوتاه تری باشد.
این دستگاه از چند قسمت مختلف تشکیل شده است. این اجزا عبارتند از:
- گردونه با دیواره توری داره به حالت استوانه ای
- اتاقک نگهداری این استوانه
- گردونه ای با جنس میله فلزی
عملکرد این دستگاه به این صورت است که با توجه به ظرفیت این دستگاه، تعداد قالی مورد نظر درون محفظه قرار گرفته و به صورت دورانی حرکت کرد و باعث خروج گرد و خاک از قالی می شود.
در زیر این محفظه وکیوم هوایی وجود دارد که باعث خروج آلودگی و گرد و خاک از قالی می شود. این آلودگی های به مخزن های کوچکی که حاوی آب می باشند هدایت میشود و هر یک مدت یک بار این مخزن ها خالی می شوند.
یکی از نکاتی همیشه بررسی میشود این است که قالی را قبل از شستشو به صورت کامل بازرسی می کنند که مقدار پوسیدگی و آسیب های موجود آن چک می شود. این امر به نحوه شستشو و خاک گیری بهتر فرش کمک می کند.
در صورت وجود آسیب در فرش، ابتدا رفوکاری انجام شده و فرش ترمیم می شود و پس از آن قالی را شستشو می دهند.
قالیشویی به روش سنتی
در زمان قدیم قالیشویی به روش سنتی انجام می شد. در این روش ابتدا قالی را درون آب روان قرار میداند تا خیس شود و پس از آن با استفاده از شوینده های موجود قرار را شسته و پس از آن دوباره درون آب قرار داده تا مورد شستشو قرار بگیرد و در مرحله آخر روبه روی تابش مستقیم آفتاب بر روی صخره قرار می دادند تا قالی کاملا خشک شود.
در صورتی که میخواهید فرش های دستباف خود را به صورت سنتی مورد شستشو قرار دهید، نیاز هست به نکات زیر توجه کنید:
برای شستشو با این روش نیاز است در ابتدا سطح مناسبی انتخاب کنید. ترجیحا زمین سخت، مانند: سطح سیمانی، موزایکی و شیبدار مناسب است.
* در فرش های دستبافی که امکان رنگ پس دادند دارند، توصیه می شود که از آب گرم به هیچ وجه استفاده نکنید.
برای آزمایش اینکه بررسی کنید فرش شما در شتسشو رنگ پس خواهد داد یا نه؟ میتوان با یک دستمال درون آب نیمه گرم خیس کنید و سپس روی قسمتی از قالی بکشید و چند ثانیه نگهدارید. این آزمایش به شما کمک میکند که متوجه این مسئله بشید.
لازم به ذکر است که بهتر است جربان آب نحوه باشد که:
1) حرارت کاملا معمولی داشته باشد.
2) مانند دوش باشد.
* این نکته را در نظر داشته باشید که اگر فرش دستباف چله آن از پشم و یا ابریشیم باشد، بعد از شستن کیفیت آن نسبت به قبل کمتر می شود.
جهت شستشو انواع فرش های دستباف پیشنهاد می شود از شوینده های زیر استفاده کنید:
- شوینده خنثی
- شامپو فرش
- مایع ظرفشویی
- پودر صابون
نکته: هیج وقت از شوینده های اسیدی جهت شستشو استفاده نکنید. زیرا وجود این و مواد باعث کاستن زیبایی و کیفیت قالی شما می شود.
اگر قالی شما از دسته قالی هایی است که رنگ پس می دهد، توصیه می شود در انتها شستشو برای خشک شدن، یک ساعت به همان حالت پهن شده روی زمین قرار دهید.
برای خشک شدن میتوانید فرش نیمه مرطوب را در سایه و یا نور غیر مستقیم آویزان کنید.
و در آخر براش اینکه طرح های قالی سرجای خود قرار گیرند نیاز است که با استفاده از جاروی چوبی قالی را در جهت خواب آن جارو کنید.
قالیشویی با روش مدرن در کارخانه
کارخانه های قالیشویی در اطراف شهر مستقر بوده و یکی از دلایل مهم این است که با حفر چاه و یا آب نهر قالی ها مورد شستشو قرار دهند.
در کارخانه های قالیشویی سراج از تجهیزات پیشرفته و مدرن استفاده می شود که دارای برس های سایز بزرگ و صورت دایره ای هستند که به آرامی روی فرش سائیده می شوند. این فرآینده به شستشو یک دست و با کیفیت فرش کمک قابل ملاحضه ای می کند. شستشو فرش نیز به صورت دوش و پخش با کنترل فشار تنظیم شده شسته و آبکشی می شود.
برای خشک کردن فرش در این کارخانه از دستگاهای به طوری که از لحاظ ظاهری و عملکرد مانند سانتریفوژ هستند استفاده می شود. که با توجه به چرخش با دور بالا و نیروی گریز از مرکز، باعث می شوند که قالی کاملا خشک شده و تمام آب موجود در آن خارج شود.