فرش چند رج خوبه

اصطلاحات متداول رجشماری فرش دستبافت ایرانی

۶ لا و ۹ لا :

این اصطلاح درفرش های دستبافت نایین متداول است. منظور تعداد لای نخ پنبه ای است که در تار های فرش دستبافت نائین استفاده می شود.

هرچه نخ لای کمتری داشته باشد، نخ تار نازک تر و ظریف تر می باشد و طبیعتا فرش ظریفتر می شود. معمولا فرش ۶لا معادل رجشمار ۶۰است و فرش ۹ لا معادل رجشمار ۵۰است. فرش دستبافت نائین با نخ های 4 لا و ۱۲ لا نیز بافته می شود که اولی معادل رجشمار ۷۵ و دومی معادل رجشمار ۳۰ است.

جفت:

این اصطلاح در فرش کرمان متداول است و منظور تعداد جفت تار (یا تعداد گره) در دو گره ذرعی یا ۱۴ سانتیمتر است. مثلا فرش ۱۰۰جفت دارای ۱۰۰ جفت تار ( یا ۱۰۰ گره) در ۱۴ سانتیمتر است. بنابراین، این فرش معادل ۲۸ رج است.

گاهی اوقات از اصطلاح «خفت» استفاده می شود و منظور تعداد گره در تمام عرض فرش است. مثلا وقتی گفته می شود ۲۰ تا ۱۰۰ تایی( یا ۲۰۰۰ خفت) در فرش ۶ متری، یعنی در ۲ متر عرض فرش تعداد ۲۰۰۰ گره وجود دارد. این فرش بنابراین معادل فرش ۶۵ رج است.

خونه:

این اصطلاح در فرش های بافت کاشان متداول است.

هر «خونه» دارای ۱۰ گره است و در این اصطلاح منظور تعداد «خونه» در نصف عرض فرش است. مثلا فرش ۴۶ خونه ۶ متری، دارای ۴۶۰ گره در یک متر عرض فرش است.

بنابراین این فرش معادل ۳۰ رج است.

۱۰۰ تایی:

این اصطلاح در فرش های بافت اصفهان متداول است و منظور تعداد ۱۰۰ تایی گره در 10 سانت عرض فرش است.

تون:

این اصطلاح در یزد متداول است. در این روش تعداد تون به تعداد نخ تار گفته می شود که در نصف عرض فرش کشیده می شوند و به این ترتیب در نصف عرض فرش معادل نصف عدد تون گره بافته خواهد شد. مثلا «فرش ۸۴۰ تون» شش متری دارای ۴۲۰ گره در یک متر عرض فرش است. بنابراین این فرش معادل ۲۸ رج است.

رجشمارها در فرش تبریز

فرش تبریز از فرش های مشهور دستبافت ایرامنی بوده که با ترکیب الیافی مانند نخ ، پشم ، کلک و ابریشم بافته می شود و از فرش های قیمتی می باشند اما هر فرش تبریزی چنین ویژگی هایی را ندارد. تراکم فرش تبریز را می‌توان به صورت زیر تقسیم بندی کرد :

۲۵ × ۲۵ : از انواع ارزان فرش دستباف به حساب می‌آیند و برای عرضه به بازار در نظر گرفته می‌شوند.

۳۰ × ۳۰ : ازجمله فرش‌های  دستباف معمولی تبریز هستند که این روزها کمتر بافته می‌شوند.

۳۵ × ۳۵ : این نوع از فرش‌های تبریز بیشتر موردتوجه کشورهای اروپایی است.

۴۰ × ۴۰ ، ۵۰ × ۵۰ ، ۶۰ × ۶۰ و بالاتر از این اعداد به عنوان فرش‌های نفیس ریزبافت تبریزی به شمار می‌آیند که در بافت آنها از الیاف ابریشم استفاده می‌شود.